รู้ทันมิจฉาชีพทางมือถือ
ทุกวันนี้ โทรศัพท์มือถือเป็นเครื่องมือสำคัญที่คนส่วนใหญ่ใช้ในชีวิตประจำวัน แต่ขณะเดียวกัน มิจฉาชีพก็ใช้ช่องทางนี้ในการหลอกลวงประชาชนในหลากหลายรูปแบบ บทความนี้จะช่วยให้คุณรู้จักและเข้าใจวิธีการต่างๆ ของมิจฉาชีพทางมือถือ พร้อมแนะนำวิธีป้องกันตนเองเพื่อไม่ให้ตกเป็นเหยื่อ
รูปแบบการหลอกลวงทางมือถือที่พบบ่อย
มิจฉาชีพทางมือถือมีวิธีการหลอกลวงหลากหลายรูปแบบ มาดูกันว่ามีรูปแบบไหนที่พบบ่อยและเป็นอันตรายบ้าง
-
การโทรหลอกลวงทางโทรศัพท์ (Voice Phishing หรือ Vishing)
มิจฉาชีพจะโทรเข้ามาแสดงตัวว่าเป็นตัวแทนจากธนาคาร หน่วยงานรัฐ หรือองค์กรสำคัญ และจะขอให้เรายืนยันข้อมูลส่วนตัว เช่น หมายเลขบัตรประชาชน หมายเลขบัญชีธนาคาร หรือข้อมูลบัตรเครดิต หากไม่ระวังและให้ข้อมูลเหล่านี้ไป อาจทำให้เกิดการขโมยข้อมูลส่วนตัวและการใช้จ่ายเงินโดยไม่ได้รับอนุญาต -
ข้อความหลอกลวง (SMS Phishing หรือ Smishing)
ข้อความทาง SMS หรือแอปพลิเคชันแชทที่แฝงข้อความลวงว่าเป็นตัวแทนจากธนาคาร แจ้งว่าคุณได้รับเงินรางวัล หรือต้องดำเนินการเกี่ยวกับบัญชีธนาคาร และแนบลิงก์ที่มักพาไปยังหน้าเว็บปลอมเพื่อขอข้อมูลส่วนตัว การคลิกลิงก์อาจทำให้คุณเสียข้อมูลสำคัญหรือทำให้โทรศัพท์ติดมัลแวร์ -
มัลแวร์จากลิงก์และแอปพลิเคชันปลอม
มิจฉาชีพจะส่งลิงก์หรือแอปพลิเคชันที่ดูเหมือนถูกต้องมาให้ เมื่อคลิกดาวน์โหลด แอปปลอมหรือมัลแวร์นี้จะขโมยข้อมูลส่วนตัว รวมถึงข้อมูลการเงินที่อยู่ในโทรศัพท์มือถือ การติดตั้งแอปจากแหล่งที่ไม่ปลอดภัยอาจเป็นการเปิดโอกาสให้ข้อมูลสำคัญของคุณถูกขโมยได้ -
การแอบอ้างเป็นเพื่อนหรือญาติในสื่อโซเชียล
มิจฉาชีพบางคนจะสร้างบัญชีปลอมโดยใช้ชื่อและรูปของเพื่อนหรือญาติ แล้วส่งข้อความมายืมเงินหรือขอความช่วยเหลือเร่งด่วน เมื่อไม่ทันระวังและโอนเงินไปให้ เงินนั้นจะถูกขโมยไปโดยมิจฉาชีพทันที -
การโฆษณาสินค้าหรือบริการปลอม
หลายครั้งที่มิจฉาชีพโพสต์โฆษณาในสื่อโซเชียล เช่น การลดราคาสินค้าหรือโปรโมชั่นล่อใจ แต่เมื่อโอนเงินไปจะไม่มีสินค้าส่งมาถึง หรือเป็นสินค้าคุณภาพต่ำที่ไม่สามารถคืนเงินได้
วิธีป้องกันการหลอกลวงทางมือถือ
เพื่อปกป้องตนเองจากมิจฉาชีพทางมือถือ ควรปฏิบัติตามคำแนะนำต่อไปนี้:
-
อย่าให้ข้อมูลส่วนตัวกับบุคคลที่ไม่รู้จัก
ไม่ควรให้ข้อมูลส่วนตัวหรือข้อมูลการเงินผ่านทางโทรศัพท์ ข้อความ หรือแอปพลิเคชันแชท โดยเฉพาะหากมีคนโทรมาอ้างว่าเป็นเจ้าหน้าที่ธนาคาร ควรติดต่อธนาคารโดยตรงเพื่อตรวจสอบ -
ไม่คลิกลิงก์จากแหล่งที่ไม่น่าเชื่อถือ
ควรหลีกเลี่ยงการคลิกลิงก์ที่มาจากข้อความหรืออีเมลแปลกๆ และไม่คุ้นเคย หากต้องการเข้าถึงเว็บไซต์ธนาคารหรือองค์กรสำคัญ ควรพิมพ์ URL เองแทนการคลิกลิงก์ -
ติดตั้งแอปพลิเคชันจากแหล่งที่ปลอดภัย
ดาวน์โหลดแอปพลิเคชันจากแหล่งที่เชื่อถือได้ เช่น Google Play Store หรือ Apple App Store ไม่ควรดาวน์โหลดแอปจากเว็บไซต์หรือแหล่งที่ไม่คุ้นเคย -
เปิดใช้งานการยืนยันตัวตนแบบสองขั้นตอน (Two-Factor Authentication)
การยืนยันตัวตนแบบสองขั้นตอนจะเพิ่มความปลอดภัยให้กับบัญชีผู้ใช้ โดยหากมิจฉาชีพต้องการเข้าถึงบัญชีของคุณ จะต้องผ่านขั้นตอนการยืนยันเพิ่มเติมที่สามารถทำได้จากอุปกรณ์ของคุณเท่านั้น -
ใช้รหัสผ่านที่คาดเดายากและไม่ซ้ำกันในแต่ละบัญชี
การใช้รหัสผ่านที่แตกต่างกันในแต่ละบัญชีช่วยลดความเสี่ยงในการถูกเจาะข้อมูล หากบัญชีใดบัญชีหนึ่งถูกขโมย รหัสผ่านที่ปลอดภัยและแตกต่างจะช่วยป้องกันการเข้าถึงข้อมูลในบัญชีอื่นๆ -
ไม่รีบโอนเงินให้ใครโดยไม่ตรวจสอบ
หากมีเพื่อนหรือญาติทักมายืมเงิน ควรตรวจสอบให้แน่ใจก่อนเสมอ โดยโทรศัพท์ติดต่อหรือพูดคุยเพื่อยืนยันตัวตน อย่าเพิ่งรีบโอนเงินโดยเชื่อจากการสื่อสารทางข้อความเท่านั้น
สัญญาณเตือนที่ควรระวัง
การตระหนักถึงสัญญาณเตือนจะช่วยให้คุณรู้เท่าทันมิจฉาชีพและป้องกันการหลอกลวงได้ดีขึ้น สัญญาณที่ควรระวังมีดังนี้:
- มีการขอข้อมูลส่วนตัว: หากมีการขอข้อมูลส่วนตัวผ่านโทรศัพท์หรือข้อความ เช่น หมายเลขบัตรประชาชนหรือหมายเลขบัญชีธนาคาร ควรหลีกเลี่ยงการให้ข้อมูลไปโดยเด็ดขาด
- การเสนอโปรโมชั่นที่ดูดีเกินจริง: โปรโมชั่นหรือของรางวัลที่มีเงื่อนไขแปลกๆ หรือดูดีเกินจริง มักเป็นกลลวง เช่น การแจ้งว่าคุณถูกรางวัลใหญ่โดยที่ไม่เคยเข้าร่วมกิจกรรมใดๆ มาก่อน
- ข้อความเร่งด่วนให้รีบดำเนินการ: มิจฉาชีพมักสร้างความกดดันโดยการส่งข้อความหรือโทรศัพท์ที่ให้คุณรีบดำเนินการ เช่น รีบโอนเงิน หรือรีบให้ข้อมูลส่วนตัวเพื่อรักษาบัญชี ซึ่งเป็นวิธีที่มิจฉาชีพใช้ในการข่มขู่เหยื่อให้รีบตัดสินใจ
สรุป
การป้องกันตนเองจากมิจฉาชีพทางมือถือจำเป็นต้องมีความระมัดระวังและความรู้เท่าทันต่อรูปแบบการหลอกลวงต่างๆ ไม่ว่ามิจฉาชีพจะใช้วิธีการใดก็ตาม สิ่งสำคัญคือต้องไม่ให้ข้อมูลส่วนตัวและไม่รีบตัดสินใจใดๆ โดยไม่ได้ตรวจสอบให้ชัดเจน การปฏิบัติตามแนวทางข้างต้นจะช่วยให้คุณป้องกันตนเองจากการถูกหลอกลวง และสามารถใช้โทรศัพท์มือถือได้อย่างปลอดภัย